Geschiedenis
AIR kent een lange historie, die teruggaat naar de jaren tachtig van de vorige eeuw. Als onderdeel van de Rotterdamse Kunststichting initieerde het toen tien internationale ontwerpmanifestaties onder de naam Architecture International Rotterdam.
De eerste AIR-manifestatie over de Kop van Zuid sloeg in als een bom. Ontwerpend onderzoek zette het voormalige haventerrein in een geheel nieuw licht. Het kaartbeeld van de Italiaanse architect en theoreticus Aldo Rossi vormt een levendige herinnering aan de manifestatie, die door hedendaagse professionals ook nu nog wordt geroemd.
Tussen 1982 en 1993 organiseert AIR ontwerpmanifestaties, cursussen en tentoonstellingen die zich focussen op stedebouwkundige uitdagingen in en rond het centrum van Rotterdam.
Zoals een (her)ontwerpwedstrijd voor acht pleinen (1982) en voor drie pleinen in (1988), maar ook de stedebouwcursus ROTTERDAM BUITENDIJKS (1987) en een inventarisatie van de kenmerkende Rotterdamse havenarchitectuur (1982).
Na 1993 verlegt AIR de aandacht naar naoorlogse wijken aan de rand van de stad zoals Prins Alexander en de Hoeksche Waard. Maandenlang worden er activiteiten, ontwerpopdrachten en tentoonstellingen georganiseerd die de geschiedenis en ontwikkeling van deze wijken uitlichten.
- Bekijk hier het verslag van de vijfde AIR manifestatie in de Alexanderpolder: AIR Alexander – Waar de stad verdergaat (april – november 1993)
- Bekijk hier het verslag van de zesde AIR manifestatie in de Hoeksche Waard: AIR Zuidwaarts (september 1998 – augustus 1999)
Met de zevende manifestatie richt AIR zich op het belang van stadstuinen met ‘Breeze of AIR’ (28 april – 1 juli 2001)
- Bekijk hier het verslag van de zevende AIR manifestatie: Breeze of AIR
In 2002 wordt AIR omgevormd tot een lokaal architectuurinstituut: Architectuur Instituut Rotterdam. Op initiatief van toenmalig wethouder Herman Meijer vormde oud rijksbouwmeester Wytze Patijn het oude AIR om tot het AIR wat het nu is. Doelstelling was het organiseren van publiek debat over de ruimtelijke ontwikkeling van de stad, en bewustzijnsvergroting bij de Rotterdammer over zijn gebouwde omgeving. De aandacht werd verlegd naar de publieke ruimte.
Bekijk hier het eerste grote project van AIR na de omvorming:
- Stad op Straat – De publieke ruimte als (ontwerp)opgave – september 2002 – november 2003
Het nieuwe AIR krijgt van het gemeentebestuur de opdracht mee te inspireren tot hoogwaardig opdrachtgeverschap. Rotterdamse opdrachtgevers verenigen zich op persoonlijke titel in de Van der Leeuwkring. Deze kring is vernoemd naar Kees van der Leeuw, die een sleutelrol vervulde in het wederopbouwproces van Rotterdam.
Voorbeeld publicatie Van der Leeuwkring: Verslag bestemming Willemsplein (2008)
In 2009 wordt de eerste Van der Leeuwprijs uitgereikt aan de architect Joost Kühne voor zijn project aan de Boomgaardsstraat. De prijs onderscheidt private initiatiefnemers die met hun projecten meerwaarde voor de stad weten te creëren.
Op verzoek van de gemeente Rotterdam neemt AIR de gehele organisatie van de Rotterdam Architectuurprijs voor zijn rekening. De eerste editie staat onder voorzitterschap van architecte Francine Houben. In 2010 is transformatie het thema, en ontvangt het schoolgebouw van de Jan Prins/St. Willibrordusschool de vakprijs en de RDM-loods op Heijplaat de publieksprijs.
Lees hier meer over de Rotterdam Architectuurprijs.
In 2015 neemt AIR het initiatief tot meerjarige samenwerking met het Rotterdamse platform Vers Beton. AIR draagt in belangrijke mate bij aan de financiering van een hoofdredacteur en auteurs. Er worden tot op de dag van vandaag goed bezochte artikelen over architectuur, stedenbouw en stedelijke ontwikkeling gepubliceerd.
Het succes van het Stadmakerscongres 2015 overtreft alle verwachtingen. Ruim 600 Rotterdamse, Nederlandse en Europese stadmakers vullen de Schouwburg Rotterdam de hele dag door. Stadlabs presenteren zich, stedenbouwkundige Matthijs van Ruijven presenteert de Kaart van de Stad. Guest Urban Critic Alexandros Washburn adresseert de vluchtelingenproblematiek als het belangrijkst ruimtelijke issue van dit moment.
In 2016 nam AIR samen met Rotterdam Festivals en Rotterdam Partners het initiatief tot het organiseren van de eerste Rotterdam Architectuur Maand. Hiermee stond Rotterdam heel de maand juni in het teken van architectuur. Met grote publiekstrekkers in de weekenden, volop lezingen en doorlopende exposities en ruim 30 deelnemende partijen viel er veel te doen voor iedereen die de architectuur van Rotterdam wilde beleven of wilde meepraten over de toekomst van de stad.
Sinds 2018 werkt AIR met het cultuureducatie programma “Leren in de Metropo(o)lder”; dat een initiatief is van het Podium voor Architectuur Haarlemmermeer en Schiphol. Door een samenwerking aan te gaan is het programma onder leiding van AIR uitgebreid naar de Metropoolregio Rotterdam. AIR koppelt hiermee ruimtelijke ontwerpvragen van opdrachtgevers aan jongeren, met als doel dat jongeren en professionals van elkaar leren.
In 2019 startte AIR in samenwerking met de gemeente Rotterdam het Platform Ruimtelijk Ontwerp. Doel van het PRO is om een breed scala aan ontwerpers samen te brengen in disciplines zoals architectuur, stedenbouw, landschapsarchitectuur en architectuurhistorie. Sinds de oprichting organiseert het PRO tenminste drie open bijeenkomsten per jaar en stimuleert het kennisdeling en ontmoeting tussen de Rotterdamse ontwerpsector, de gemeente en het stadsbestuur.
