Terugblik: Cultureel Café Alexander

Abe Minnema Leestijd: 6 minuten

Op donderdagavond 6 februari organiseerde Stichting Hart voor Prins Alexander het tweede cultureel café in samenwerking met AIR en Stichting N8W8 R’dam. De avond bood de bezoekers de kans om in gesprek te gaan over de toekomst van de culturele programmering in Rotterdam Alexander. De eerste concrete plekken dienen zich al aan.

In het begin van afgelopen jaar startte Stichting Hart voor Prins Alexander de samenwerking met AIR en de onafhankelijke nachtraad van Rotterdam: Stichting N8W8 R’dam. Op dat moment was er nog geen centrale plek voor culturele programmering in dit gebied, vanaf april is die er wel. De eerste culturele hub gaat dan open, deze avond was daar alvast een voorproefje van: het is het allereerste evenement in deze hub op de Aluminiumstraat 6.

Sinds de eerste editie van het cultureel café, in juni 2024, is er veel gebeurd. De locatie van het evenement is daar het grootste bewijs van. Daarnaast heeft de gemeenteraad een motie aangenomen voor het ontwikkelen van een broedplaats in PA37, het enige gebouw dat in Rotterdam gebouwd is als nachtclub op een steenworp afstand van station Rotterdam Alexander. Tot slot hebben AIR en N8W8 R’dam samen met andere partijen de Rotterdam Make It Happen-challenge gewonnen, dat alvast een voorproefje zal geven van de mogelijke programmering en organisaties die PA37 in de toekomst gaan vullen.

Op zoek naar een gemeenschappelijke taal

De avond, die Eva van Breugel modereerde, betrok de bezoekers bij een van de uiteenlopende opgaves waar we in Rotterdam Alexander voor staan. Prins Alexander kent namelijk een belangrijke verdichtingsopgave: er moeten ruim 10.000 extra woningen bijkomen. Daarbij speelt het gebied een belangrijke rol als mobiliteitsknooppunt, het is een centrumgebied van de stad.

Met die opgaves is er niet alleen een technologisch vraagstuk aan de orde, de Culturele Cafés gaan in op de culturele ambities van Prins Alexander. Tijdens deze sessies verkennen we samen met bewoners, lokale ondernemers, culturele organisaties en makers uit de stad hoe cultuur en cultureel ondernemerschap een duurzame plek kunnen vinden in de wijk.

Na de introductie nam Rinske Brand het woord. In de afgelopen vier jaar deed zij onderzoek naar cultuurgedreven ontwikkelen. De benodigde overlap die nodig is om ook cultuur een vaste waarde te laten worden in stedelijke ontwikkeling, hierover bracht ze recent het boek Hart, Hoofd, Handen uit. Brand gaf de zaal een duidelijke opdracht: ‘We moeten toe naar een gemeenschappelijke taal.’

Hoeveel ruimte is er voor cultuur in de Alexanderknoop?

De groep ging in drieën uiteen. De eerste tafel, die Rinske Brand leidde, samen met AIR-directeur Barbara Luns, ging in gesprek over de ruimte voor cultuur in de ontwikkelingen van de Alexanderknoop met de vraag: Hoe kunnen plekken voor cultuur en culturele ondernemers gewaarborgd worden in de grootschalige verdichtings- en ontwikkelplannen voor Prins Alexander? En wat is hiervoor nodig?

Het gesprek richtte zich op de invulling van de geplande vierkante meters cultuur, die onderdeel zijn van de richtlijn van de gemeente voor nieuwe ontwikkelingen zoals die in Alexander. De groep, die bestond uit een mix van ambtenaren en cultuurmakers uit de omgeving, zag veel mogelijkheid voor experiment in de wijk en kwam zelfs tot de conclusie dat Nachtcultuur in deze omgeving voor de hand ligt.

De eerste culturele hub van Alexander

De tweede tafel, onder leiding van Herman van Dongen, directeur van Stichting Hart voor Prins Alexander, ging in gesprek over de programmering van de nieuwe hub. Aan tafel zaten buurtbewoners en cultuurmakers uit de omgeving, die aan de slag gingen met de uitdaging: Onderdeel van deze nieuwe broedplaats is een ‘Podium voor Oost’, een ruimte voor o.a. theater- en muziekoptredens en culturele ontmoeting. Welk programma past hier en wie kan daar aan bijdragen?

De buurtbewoners aan tafel zien de behoefte in de wijk aan een ruimte voor jong talent om de eerste stap te zetten. Er is op dit moment geen podium voor het eerste optreden van een bandje dat alleen nog maar repeteert of een spoken word-artiest, om voor het eerst voor een publiek te staan. Daarom ligt een open podium voor de hand. Ook werd het financiële vraagstuk besproken, op dit moment bieden de beschikbare potjes nog te weinig ruimte voor uitgebreide programmering.

De gezamenlijke invulling van een icoon in de wijk

De derde tafel, onder leiding van Thys Boer en Kim Nguyen van Stichting N8W8 R’dam, focuste zich op de programmering van PA37, met de vraag: Welke maatschappelijke dag- en nachtprogrammering in PA37 sluit het best aan bij de behoeften van de wijk en de stad, en hoe kan deze gerealiseerd worden?

Op de muur verzamelen zich post-its met uiteenlopende wensen, behoeften en eisen. Door het grote formaat van de voormalige club is het volgens de groep belangrijk dat het een club wordt voor de culturele behoeftes van de hele buurt, niet alleen van een hip nachtpubliek. ‘Misschien wordt het ook wel dé plek waar de 8000 studenten van de nabijgelegen MBO’s hun diploma-uitreiking kunnen vieren?’ voorziet Boer.

Het talent dient zich aan

Met deze quote sluit Boer de avond in stijl af, samen met stichting CPO kregen alle bezoekers al een voorproefje van het talent uit Prins Alexander. Muzikant Amro Kasr en zangeres Ebony Winter traden op en spoken-word artiest Tycho Bergman had, met pas twee maanden ervaring, veelbelovende woorden voor de culturele toekomst van Alexander: ‘Dit podium is geen gegeven, dit is de plek waar spreken ons voort mag bewegen.’

Dit initiatief is onderdeel van het programma Buitenstad: Prins Alexander, over culturele wijkprogrammering rondom de ruimtelijke transities in Prins Alexander.