Skaten, wandelen en ontmoeten op het water: een vooruitblik op de Rotterdam Architectuur Maand 2023

Een drijvend festivalhart. Wat moeten we ons daarbij voorstellen?

Manon van den Bliek: ‘In de Maashaven komen drie enorme drijvende bakken die met elkaar zijn verbonden, maar wel alle drie een andere functie hebben. In bak 1 komt een groen park waar ook lezingen, debatten, films en andere evenementen zullen worden georganiseerd. Bak 2 staat volledig in het teken van urban sports, zoals skateboarden en freerunnen. En in bak 3 is er een buitententoonstelling over de kansen en uitdagingen van water in de stad. Aan de hand van concrete objecten leer je meer over onder meer een dijkpark, Afrikaanse watersteden en een microstad. Je kunt het drijvende festivalhart betreden via de Maassilo. Vervolgens loop je de route over een loopbrug. Zo kun je van bak naar bak lopen én van het uitzicht over het water en de stad genieten.’

Waarom drijft het festivalhart specifiek in de Maashaven?

Josien Kamp: ‘De komende jaren verandert een deel van de Maashaven in een gloednieuw stadspark, het Nelson Mandelapark. Op onder meer die ontwikkeling willen we met de Rotterdam Architectuur Maand inhaken door het drijvende festivalhart als een soort testlocatie te gebruiken. In het park komt ook een Eventspace en plek voor urban sports, vandaar dat we deze functies ook bewust laten terugkomen in ons festivalhart.’

Eva van Breugel: ‘De stenen kade van de Maashaven is op dit moment geen prettige plek om te verblijven en het is daardoor bijna niet voorstelbaar wat het Nelson Mandelapark kan worden. Met het festivalhart willen we mensen alvast laten ervaren hoe het is om op het water te zijn, om daar te wandelen in het groen, te sporten of te luisteren naar een concert of symposium.’

Josien: ‘Lang niet iedereen weet wat er in de Maashaven gaat gebeuren. Het festivalhart is ook een middel om mensen te informeren, te betrekken bij en te laten meedenken over de plannen in hun stad.’

Barbara Luns: ‘Het festivalhart is een tijdelijke interventie die in lijn ligt met de ambitie van de Rotterdam Architectuur Maand om grote, abstracte en ruimtelijke opgaves in de stad dichter bij het publiek te brengen, op een laagdrempelige manier. De Maashaven gaat de komende jaren ingrijpend veranderen. Wat betekent dat voor de leefomgeving? En welke rol kan deze plek spelen in de toekomst, voor alle verschillende identiteiten die Rotterdam rijk is? Dat gaan we deze zomer allemaal ‘oefenen’.’

“Het drijvende festivalhart is een middel om bewoners te informeren
en te laten meedenken over de plannen in hun stad.”
Josien Kamp, programmamaker AIR

Het thema van de Rotterdam Architectuur Maand is dit jaar Natte Stad. Waarom is voor dit thema gekozen en wat houdt het in?

Eva: ‘Rotterdam is van oudsher natuurlijk een havenstad. Die haven trekt steeds verder weg waardoor de stad meer en meer wordt omgeven door en doordrenkt met water. Hoe kun je van al dat water publieke ruimte maken als belangrijk onderdeel van de stedelijke structuur? Het nieuwe Nelson Mandelapark is hiervan natuurlijk een mooi voorbeeld. Daarnaast raakt het thema aan andere actuele en urgente zaken zoals klimaatverandering, zeespiegelstijging, waterberging, wonen in buitendijkse gebieden, biodiversiteit en nog veel meer.’

Manon: ‘In de laagdrempelige buitententoonstelling laten ontwerpers, architecten, kunstenaars en de gemeente zien hoe ontwerp ons kan helpen om op verschillende schaalniveaus met water om te gaan. Die urgente zaken die Eva noemde spelen natuurlijk niet alleen in Rotterdam. Daarom kijkt de tentoonstelling ook naar wat er gebeurt in de rest van het land, en zelfs in de hele wereld.’

Jamie Hornis: ‘Onze leefomgeving gaat de komende 100 jaar extreem veranderen. Het is belangrijk dat we mensen hierin meenemen en zo veel mogelijk betrekken.’

Dit jaar ligt ook een grote focus op urban sports. Wat zijn dat en waarom zijn die belangrijk?

Tom Tomasowa: ‘Onder urban sports verstaan we sporten die je in de publieke ruimte doet, zoals skateboarden, freerunnen en calisthenics – een street-workout waarbij je traint met je eigen lichaamsgewicht. Rotterdam heeft een hele grote groep urban sporters die veel meer doen dan buiten bewegen; ze brengen plekken tot leven en hebben een stad veel te bieden. En verdienen het te worden geïntegreerd in stedelijke ontwikkeling.’

Lewis Ramos: ‘Ook in het nieuwe Nelson Mandelapark zullen urban sports een plek krijgen. En omdat het festivalhart een soort tijdelijke testlocatie is, kon een focus op sport natuurlijk niet ontbreken. De speciale urban sports-bak is ontworpen door freerunner Onur Eren in samenwerking met Studio Marco Vermeulen. Er komt een miniramp, een freerun-parcours en een deel vrije ruimte. Voor skaters en freerunners, maar bijvoorbeeld ook voor voetballers en dansers. Het is echt de bedoeling dat er kruisbestuiving gaat plaatsvinden tussen sporten, en ontmoeting tussen mensen.’

Tom: ‘Qua programma zijn we nog heel erg in gesprek met partijen uit de buurt, maar we hebben in elk geval de samenwerking opgezocht met RUSH World en Skateland. Met hen zullen we de hele maand juni clinics, workshops en andere evenementen organiseren waaraan iedereen kan deelnemen. En op Go Skateboarding Day op 21 juni is er een speciaal Skate Symposium dat ingaat op de waarde van urban sports voor stadsontwikkeling.’

Josien: ‘Het Skate Symposium is een verdiepend programma waarin we het belang van andere visies en perspectieven op de publieke ruimte onderzoeken. Als we door de ogen van skaters en urban sporters naar de publieke ruimte kijken, denken we dat we veel van deze perspectieven kunnen leren. Daarom nodigen we professionele skater en skate city planner Leo Valls uit Bordeaux uit om aan de hand van zijn ervaringen te reflecteren op de Rotterdamse praktijk.’

Eva: ‘Met dit symposium hopen we de stad – en in het bijzonder de ambtenaren die aan de stad werken – te inspireren en concreet na te laten denken over hoe we onder meer skaten in de buitenruimte kunnen inzetten als tool voor een prettige, levendige en veilige stad.’

“Tijdens de Rotterdam Architectuur Maand vieren we
Rotterdam als architectuurstad.”
Barbara Luns, directeur AIR

 

De Rotterdam Architectuur Maand 2023 gaat bestaan uit zo’n 125 evenementen verspreid over ruim 40 locaties. Hoe houd je dat overzichtelijk en behapbaar voor de bezoeker? En kunnen jullie een tipje van de sluier oplichten wat betreft het enorme programma?

Lotte Wierikx: ‘We hebben dit jaar het programma onderverdeeld in drie hoofdlijnen: weekendprogrammering, jongerenprogrammering en een professionele lijn. Binnen de weekendprogrammering vallen onder meer de urban sports-clinics waar Tom het al over had. Maar bijvoorbeeld ook het filmweekend dat op 9 en 10 juni plaatsvindt in de evenementenbak van het festivalhart. Filmliefhebbers kunnen dan in een unieke setting genieten van verschillende films, zo vertonen onder andere AFFR en Powerhouse Company een film.

Op zondag 4 juni staat het festivalhart in het teken van de buurt. Iedereen die op Rotterdam Zuid woont heeft gratis entree. Je kunt dan de wandelroute doen, de buitententoonstelling bekijken, workshops volgen én er treden artiesten uit de buurt op. Voor de jongerenprogrammering hebben we samenwerkingen met middelbare scholen, hogescholen en Stichting IMC Weekendschool. Daarnaast organiseren we op 18 juni een jongerenprogramma: Fresh Perspectives | Reclaim the City. Hoe kijken jongeren naar onze stad? In vier verschillende masterclasses vanuit verschillende ontwerp- en kunstdisciplines maken ze een blueprint van de stad.’

Jamie: ‘En dan zijn er nog de netwerkevents en expertsessies voor professionals uit het veld die zich bezighouden met de grote, abstracte ontwerpopgaves.’

Eileen Stornebrink: ‘Bijvoorbeeld het symposium Vrouwen in Architectuur, dat voortkomt uit een gelijknamige publicatie van nai010. We vieren de verschijning van de publicatie, die een onderdeel is van een reeks waarin ontbrekende stemmen in de architectuur worden belicht. Met lezingen, panels en interactieve gesprekken gaan we met een andere blik naar deze stemmen kijken.’

Lotte: ‘Ook interessant om te benoemen: in samenwerking met N8W8, Rotterdams onafhankelijke nachtraad, organiseren we een avond in het teken van de nacht. Wat betekent het nachtleven voor Rotterdam en hoe verhoudt stedelijke ontwikkeling zich tot de nacht?’

Eileen: ‘Er zijn natuurlijk ook de bekende events die elk jaar terugkeren. Denk aan Verborgen Tuinen, de Dag van de Architectuur, de uitreiking van de Rotterdam Architectuurprijs en de Open Bureaudag. Tijdens de Open Bureaudag op 24 juni openen Rotterdamse ontwerpbureaus hun deuren en laten ze aan het publiek zien hoe het er in hun ontwerppraktijk aan toegaat. We organiseren die dag om mensen te laten kennismaken met (landschaps)architectuur en stedenbouw, maar ook om het onderlinge netwerk van ontwerpbureaus te versterken.’

Eileen: ‘Daarnaast zou ik nog graag de pop-up tentoonstelling ‘Re(dis)covering Ukraine’ bij Flokk willen noemen. Vijf Oekraïense makers die ook onderdeel zijn van het Ukraine – the Netherlands Urban Network (UNUN) tonen hier hun onderzoek, perspectief en/of project voor de wederopbouw van Oekraïne.’

Josien: ‘Het programma omvat inderdaad ontzettend veel, maar dat betekent ook dat er voor iedereen iets tussen zit. Ook al heb je niets met architectuur, er is altijd wel een event dat interessant is voor jou.’

Met welk gevoel hopen jullie dat mensen die de Rotterdam Architectuur Maand hebben bezocht weer naar huis keren?

Barbara: ‘Met het gevoel dat je Rotterdam als architectuurstad met elkaar hebt gevierd.’

Eva: ‘Ik hoop dat iedere bezoeker van de Rotterdam Architectuur Maand na afloop een klein beetje meer over de stad weet.’

Tom: ‘En zich tegelijkertijd ook meer verbonden voelt met wat er allemaal in Rotterdam gebeurt of gaat gebeuren.’

Over de Rotterdam Architectuur Maand

De Rotterdam Architectuur Maand is het grootste architectuurfestival van Nederland over de toekomst van de stad. De maand is een initiatief van AIR – Architectuur Instituut Rotterdam, Rotterdam Festivals en Rotterdam Partners. AIR organiseert en faciliteert de Rotterdam Architectuur Maand.

Het programma van de Rotterdam Architectuur Maand staat online, neem hier een kijkje. Of koop hier alvast je ticket voor het festivalhart.